Za tydzień wyjątkowe wielkie zbliżenie Jowisza. Ostatni raz taki widok mieliśmy 70 lat temu
19 września 2022, 08:12Już za tydzień, 26 września, przez całą noc będziemy mogli cieszyć się wyjątkowym widokiem Jowisza. Planeta znajdzie się w wielkiej opozycji, a to oznacza, że będzie doskonale widoczna. Wystarczy dobra lornetka by zaobserwować charakterystyczne barwne pasy planety i trzy z czterech księżyców galileuszowych. To największe księżyce Jowisza, które Galileusz odkrył w 1610 roku.
Dwie mumie ze śladami morderstw sprzed tysiąca lat
16 września 2022, 05:57Jednym z aspektów badań nad dawnymi społecznościami jest określenie, jak często ich członkowie stykali się z przemocą. Kwestię tę można śledzić szukając śladów urazów na zachowanych szczątkach ludzkich. W 2021 r. ukazały się szerzej zakrojone badania dotyczące mieszkańców Pustyni Atacama żyjących w latach 600 p.n.e. – 600 n.e., w ramach których okazało się, że 21% procent szkieletów – głównie męskich – nosiło ślady urazów, z czego połowa była śmiertelna.
Dlaczego starsi kierowcy częściej mylą pedał gazu z pedałem hamulca?
15 września 2022, 11:41Kierowcy w podeszłym wieku częściej niż ich młodsi koledzy mylą pedał gazu z pedałem hamulca. Dlatego też w Japonii, kraju z największym na świecie odsetkiem seniorów w populacji, nakazano kierowcom powyżej 75. roku życia przeprowadzanie okresowych testów poznawczych. Jednak dotychczas brakowało badań opisujących procesy zachodzące w mózgu podczas naciskania pedałów gazu i hamulca.
Witamina K – jaką odgrywa rolę w organizmie człowieka?
15 września 2022, 06:43Witaminy są niezbędne do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Termin „witamina K” nie dotyczy tylko jednego związku organicznego rozpuszczalnego w tłuszczach, ale przynajmniej trzech głównych. Wyróżniamy witaminy K1, K2 oraz K3, pochodne 2-metylo-1,4-naftochinonu, które w pozycji C3 mają przyłączone reszty izoprenoidowe.
Od 1990 roku gwałtownie rośnie liczba nowotworów wśród osób przed 50. rokiem życia
13 września 2022, 17:27Od kilku dekad naukowcy obserwują, że coraz więcej osób dorosłych przed 50. rokiem życia zapada na nowotwory. Naukowców z Brigham and Women's Hospital zauważyli, że liczba przypadków wczesnych nowotworów – w tym nowotworów piersi, okrężnicy, nerek, wątroby, przełyku i trzustki – gwałtownie rośnie na całym świecie, a wzrost ten nagle przyspieszył około 1990 roku
Miliony ptaków zagrożone przez wysychanie Wielkiego Jeziora Słonego
12 września 2022, 06:35Służba Geologiczna Stanów Zjednoczonych poinformowała, że Wielkie Jezioro Słone osiągnęło w lipcu najmniejszą powierzchnię w udokumentowanej historii tego akwenu. A w ubiegłym tygodniu w południowej części jeziora poziom zasolenia sięgnął 18%. Taka sytuacja zagraża milionom ptaków wędrownych, gdyż południowa część jeziora ich kluczowym habitatem.
Nasze mózgi wytwarzają więcej neuronów niż mózgi neandertalczyków?
11 września 2022, 06:21Pojedyncza zmiana w jednym z aminokwasów w proteinie TKTL1 spowodowała, że w płatach czołowych Homo sapiens produkcja neuronów była większa niż u neandertalczyków. Odkrycie dokonane przez naukowców z Instytutu Molekularnej Biologii Komórkowej i Genetyki im. Maxa Plancka w Dreźnie może wyjaśniać, dlaczego to my jesteśmy jedynym gatunkiem człowieka, jaki obecnie chodzi po Ziemi.
Na Borneo znaleziono najstarszy przykład amputacji
9 września 2022, 08:23Na znalezionym na Borneo szkielecie zidentyfikowano ślady najstarszej udanej amputacji. Szkielet pochodzi sprzed co najmniej 31 000 lat, zatem o 24 000 lat poprzedza dotychczasowy najstarszą amputację. Szczątki należały do młodej dorosłej osoby, której w dzieciństwie usunięto stopę i fragment lewej nogi. Po zabiegu osoba ta żyła przez 6–9 lat. Przypadek ten pokazuje, że już prehistoryczni ludzie byli w stanie przeprowadzić złożone procedury medyczne.
Uniwersytet Warszawski: na stanowisku w Castillo de Huarmey odkryto Galerię Elitarnych Rzemieślników
8 września 2022, 09:54Polsko-peruwiański zespół archeologów, którego pracom przewodniczył prof. Miłosz Giersz z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego (UW), odkrył ważną część cmentarzyska przedinkaskiej kultury Wari w Castillo de Huarmey - Galerię Elitarnych Rzemieślników.
Proteza pamięci może pomóc ludziom z urazami mózgu i chorobami neurodegeneracyjnymi
7 września 2022, 11:06Unikatowa metoda stymulacji mózgu naśladująca sposób, w jaki tworzymy wspomnienia, wydaje się poprawiać zdolność ludzi do zapamiętywania nowych informacji. Pierwsze eksperymenty sugerują, że ta prototypowa „proteza pamięci” nie tylko pomaga ludziom cierpiącym na zaburzenia negatywnie wpływające na zdolność do zapamiętywania, ale działa u nich bardziej efektywnie, niż u zdrowych
